Kanal Tedavisi
Kanal tedavisi nedir?
Sağlıklı bir diş yapısında dişin canlılığını sağlayan ve pulpa olarak adlandırılan sinir ve damar paketi bulunmaktadır. Diş çürüğü, travma, ilerlemiş diş eti iltihabı ya da farklı sebeplerle pulpa dokusunda iltihap ve enfeksiyon meydana gelebilir. Enfekte olmuş pulpanın kök içinden mekanik olarak temizlenmesi ve kök ucundan pulpa odasına kadar hermetik olarak biyouyumlu kanal dolgu malzemeleri ile doldurulmasına kök kanal tedavisi denilmektedir.
Kök kanal tedavisi dişlerin enfeksiyondan arındırılması ve dişlerin kurtulmasına yönelik bir işlemdir. Aynı zamanda hastanın dişinin enfekte ağrısının giderilmesini sağlayan bir tedavi şeklidir.
Kanal tedavisi ağrılı mıdır?
Hayır. Lokal anestezi altında kök kanal tedavileri ağrısız işlemlerdir. Kanal tedavisi sonrasında tedavi edilmiş diş üzerine dokunulduğunda birkaç gün hassasiyet şeklinde hafif bir ağrı olabilir. Bunun sebebi kök ucundaki yara iyileşme sürecidir ve rahatlıkla tolere edilebilen bir hassasiyettir.
Kanal tedavisi nasıl yapılır?
Kök kanalları içinde enfekte ve iltihaplı pulpa dokusu mekanik olarak kanal eğeleri ile alınır. Kök içi yüzeyi el kanal aletleri veya dönen (rotary) kanal aletleri ile şekillendirilir, genişletilir ve doluma hazır hale getirilir. Kök içi dokular dekontamine edilir yani bakterilerden arındırılır. Bu işlem antibakteriyel solüsyonlar yardımı ile yapılabildiği gibi lazer uygulamaları ile de gerçekleştirilebilmektedir.
Bakteri ortamından arındırılmış kök kanal yüzeyleri kurulanır ve özel sistemlerle hermetik olarak doldurulur. Kök kanal dolgusunun kök ucuna kadar düzenli dolması kanal tedavisinin uzun dönem başarısı için önem taşımaktadır.
İşlem ne kadar sürer ve kaç randevuya ihtiyaç vardır?
Canlı (vital) dişlerde kanal tedavisi tek (bir) seansta yapılabilir. Tek seanslık işlemlerde kanal dolumu esnasında kök ucundan kanama gelmemesi beklenmektedir. Bu durumda 2 seans olarak işlem gerçekleşmektedir.
Eğer kanal içinde ve kök çevresinde enfeksiyon var ise bu durumda da kök kanal dolgusu 2. Seansta yapılır.
Türkiye'de kanal tedavisinin maliyeti ne kadar?
70 ile 150 £ arasında fiyat aralığı mevcuttur. Kök sayısına göre değişkenlik göstermektedir
Kanal tedavisine ihtiyacınız olduğunu gösteren belirtiler nelerdir?
Şiddetli ve sürekli ağrı. Zonklayan, yüzün farklı bölgelerine yansıyan diş ağrısı kanal tedavisini gerektirebilir. Yüzeysel kısa süreli hassasiyet ağrısı ile karıştırılmaması gereken bu ağrı tipi daha çok dişin derin dokularından gelmektedir ve özellikle çiğnemede, perküsyonda (dokunmada) hasta ağrı çekmektedir.
Diş renginde olağan dışı koyulaşma. Ağızda bulunan diğer dişlere nazaran diş renginde aşırı bir koyulaşma ve pembeleşme gibi renk değişimleri dişin sinir dokusunun nekroz (cansız) olduğunun bir işareti olabilmektedir. Cansız pulpa dokusu enfeksiyon kaynağı oluşturma potansiyeline sahiptir. Dolayısıyla bu durumlarda kök kanal tedavisi gereklilik oluşturur.
Şişkinlik. Diş etrafında şişlik ve bu şişliklere basıda oluşan ağrı yayılmış diş enfeksiyonunun belirtisidir. Şişlik hastanın yanak tarafında oluşabildiği gibi damak kısmında da oluşabilmektedir.
İltihap akıntısı ve sivilce tarzı oluşumlar. Kronik enfeksiyonda iltihap, doku tarafından sivilce benzeri oluşumlarla atılmaktadır. Bu akıntı ve ilişkili dokulardan rahatsız edici koku ve tat gelmesi mümkün olmaktadır. Bu durumda da kök kanal tedavisi yapılması gerekmektedir.
Kanal tedavisinden sonra iyileşme ne kadar sürer?
Kanal tedavisi sonrası dişte oluşan ağrı normal şartlarda 1 haftadan az bir süre içinde geçmesi beklenmektedir. Diş üzerine gelen baskılarda kök ucunda hafif hissedilen hassasiyet tarzı ağrı ilk birkaç günden itibaren azalarak 1 hafta içinde kaybolur.
Kanal tedavisi yaptırmazsam ne olur?
Kanal tedavisi işlemi aslında diş çekiminden önce yapılacak son işlemdir. Dişin kurtarılması için yapılması gereken tedavi ihmal edilmesi durumunda iltihap daha da yayılabilir, iltihaba neden olan çürük daha ilerleyebilir ve buna bağlı diş kaybı meydana gelebilir. Bununla beraber yaygın iltihap sorunlu diş etrafındaki kemikde agresif kemik yıkımı meydana getirebilir ve dişin çekilmesi durumunda ileri implant uygulamaları için gerekli kemik dokusuna daha fazla hasar verebilir. Aynı zamanda yaygın enfeksiyon ve bu enfeksiyona bağlı oluşan kistik doku komşu dişlere de hasar verebilmektedir. Dolayısıyla kanal tedavisi gereken bir dişin rehabilitasyonunu ertelememek gerekmektedir.
Kanal tedavisinden sonra kaplamaya ihtiyacım olacak mı?
Hekimin kuron yapımı kararı dişin sağlam yapılarının (mine duvar yapısının) miktarı ile alakalıdır. Yani kalan sağlıklı diş yapısı dolgu desteğini sağlayacak şekilde yeterli ise kuron yapımına gerek duyulmaz. Destek diş duvarlarındaki yetersiz hacim ve kalınlık durumunda kuron yapımı tercih edilmektedir.
Kanal tedavisine alternatif var mıdır?
Direkt Pulpa kuafajı (direct pulp capping). Bu işlemde enfekte olmayan ve çok az bir miktarda açığa çıkan (ekspoze) olan pulpa biyouyumlu bir dolgu malzemesi ile kapatılır. Bu uygulama ile pulpanın iyileşmesi desteklenir ve mineralize doku bariyeri oluşumu sağlanır.
Pulpatomy. Bu işlemde pulpa odasındaki pulpa alınır. Yani köklerde bulunan sinir dokusu bırakılır. Bırakılan kök pulpası üzerine direkt kuafajdaki gibi doku uyumlu bir dolgu malzemesi konulur.
Kanal tedavisinden sonra dişime nasıl bakmalıyım?
Rutin ağız bakımına devam etmek gerekmektedir. Düzenli diş fırçala, diş ip kullanımı ve ağız duşları ile ağız bakımı ihmal edilmemelidir. Eğer diş yapısında aşırı tahribat varsa ve yapılan dolgu geniş hacimli ise sert gıda tüketiminden uzak durmakta fayda vardır. Kana sağlıklı diş duvar veya duvarlarının sert bir gıda parçası ile kırılması durumunda kırık hattına bağlı olarak dişin tekrar kurtarılma ihtimali tehlikeye girebilmektedir.
